مناقب علی بن ابی‌طالب‌ علیه‌السلام و ما نزل من القرآن فی علی (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی

«مناقب علی بن أبی‌طالب‌ علیه‌السلام و ما نزل من القرآن فی علی» تألیف ابن مردویه اصفهانى (م، ۴۱۰ قمری)، یکى از دهها کتابى است که محدثان اهل سنت در فضائل امیرالمؤمنین‌ علیه‌السلام نوشته‌اند. ابن شهر آشوب، ابن طاووس، اربلى، عمادالدین طبری، علامه حلى و علامه مجلسى از کسانى‌اند که کتاب مناقب ابن مردویه را دسترسى داشته یا از آن نقل کرده‌اند. از کلام برخى از اینان استفاده مى شود که ابن مردویه مناقب دیگرى براى صحابه هم تألیف کرده است.

مناقب علی بن أبی‌طالب‌ علیه‌السلام و ما نزل من القرآن فی علی

موضوع و محتوای کتاب

ابن مردویه این کتاب را با این تفاوت نوشته است که بخشى جداگانه را به آیات نازل شده در باره آن حضرت اختصاص داده و حدود پنجاه سوره را آورده و آیاتى از آن سوره که روایتى در شان نزول آن براى حضرت علی‌ علیه‌السلام نازل شده ذکر مى‌کند.

مؤلف در کنار بیان مناقب، به شرح حال مختصرى از امام نیز پرداخته است. هر چند شیوه کتاب بر نقل حدیث است لیکن مؤلف در موارد زیادى سلسله اسناد خود را ذکر نکرده و به نام یکى دو راوى حدیث بسنده کرده است که اصطلاحاً مرفوعه است.

احتمالا قسمت «ما نزل من القرآن فى على» جزء کتاب مناقب نبوده و رساله‌اى مستقل بوده باشد، چنانکه مؤلف در این کتاب، حدیث طیر و ردّ شمس را آورده و جداگانه هم رساله‌هایى در این دو حدیث براى او شمرده‌اند.

منبع

ویکی نور